Tandheelkunde

Dierenarts Joke Boonefaes is al meerdere jaren gepassioneerd bezig met tandheelkunde bij kleine huisdieren. Ze volgde meerdere opleidingen in binnen-en buitenland  om hierover meer kennis te verwerven.
Momenteel is ze bezig aan een opleiding tot ‘Certificate in veterinary dentistry’ aan de European Society for Advanced Veterinary Studies ( Universiteit van Luxemburg).

 

Opleidingen:

 Augustus 2019: orthodontie en juveniele tandheelkunde ( ESAVS)
Mei 2019: EVDS Forum ( Europees tandheelkundig  congres)
Februari 2019: oncologisch treffen over orale tumoren
Augustus 2018: endodontie ( ESAVS)
November 2017: maxillofaciale chirurgie ( ESAVS)
Augustus 2017: periodontologie en feliene tandheelkunde ( ESAVS)
Maart 2017: diagnostiek, radiografie, extracties ( ESAVS)

 

Hoe herken ik tandproblemen bij mijn dier?

Sommige dieren vertonen zeer duidelijk tandpijn: ze willen niet of veel moeilijker eten, kwijlen erg veel, hebben een vieze mondgeur, bloeden uit de mond,… Chronische tandproblemen kunnen veel subtieler zijn: vermageren, zich wegstoppen, minder spelen.

 

Welke tandheelkundige ingrepen bieden wij aan?

• diagnostiek: volledig onderzoek van de mondholte
• radiografie ( zie hieronder)
• gebitsreiniging ( ultrasoon reinigen van het gebit boven en onder het tandvlees en polijsten)
• extractie van één en meerwortelige tanden
• diagnostiek en behandeling van orale massa’s
• endodontie ( wortelkanaalbehandeling)
• Tandrestauratie ( cariës, glazuurdefecten, breuken)
• Orthodontie ( peristerende melktanden, verkeerde beet)
• behandeling van parodontitis en chonische gingivostomatitis
• behandeling van tand- en kaakbreuken

 

Waarom radiografisch onderzoek?

De tand bestaat voor 1/3 uit de kroon ( het deel van de tand dat normaal in de mond zichtbaar is) en voor 2/3 uit de wortel ( deze zit onder het tandvlees). Bij een degelijk onderzoek van het gebit willen we weten wat er zich onder het tandvlees afspeelt.  Veel aandoeningen zoals parodontitis ( verlies van aanhechting van de tand), wortelabcessen of tandfracturen zijn niet zichtbaar zonder een röntgenonderzoek.

 

 

Enkele voorbeelden

• Gingivitis ( tandvleesontsteking)

Gingivitis is een ontsteking van de tandvleesrand als reactie op tandplak. Tandplak is een biofilm met bacteriën die zich in de mond van elk dier bevindt . Indien deze niet regelmatig weggepoetst wordt stapelt zich deze op. Het tandvlees kan wat rood en gezwollen zijn. Deze aandoening is, mits behandeling, terug omkeerbaar. Een gebitsreiniging en een degelijke mondverzorging thuis kunnen evolutie naar een verder stadium voorkomen.

 

 

• Parodontitis

Als een tandvleesontsteking niet behandeld wordt, zal deze verder evolueren naar een dieper gelegen ontsteking. De ontsteking gaat van de tandvleesrand naar de diepere weefsels rondom de tand en deze zullen aan aanhechting verliezen: het tandvlees trekt zich terug en het kaakbot begint te resorberen. Tenslotte zal de tand zelfs los komen te staan. Bij deze aandoening is een tandextractie vaak de enige manier om terug een gezonde mond te creëren

Hond met ernstige parodontitis. Het tandvlees is rood en gezwollen en op meerdere plaatsen teruggetrokken.

• Tandfracturen

De meeste tandfracturen ontstaan door harde kauwbenen of verkeerd speelgoed.

Een tandfractuur moet altijd behandeld worden, en dit om meerdere redenen. Ten eerste veroorzaakt de breuk pijn. Daar waar het glazuur beschadigd is komt het dentine bloot te liggen en dit is pijngevoelig. Daarnaast is er grote kans op infectie ( pulpitis). Doordat het tandoppervlak door de breuk onregelmatig wordt, is er ook een verhoogde kans op accumulatie van tandplak en parodontitis.

 

Bij deze hond is een groot stuk van de scheurkies in de bovenkaak afgebroken. 

• Malocclusie

Malocclusie betekent letterlijk ‘verkeerde beet’. Dit wil zeggen dat de tanden niet in een normale vorm op elkaar aansluiten. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld tanden in het tandvlees of gehemelte prikken, wat pijn veroorzaakt.

Malocclusie kan veroorzaakt worden door melktanden die te lang aanwezig blijven, maar ook door een verkeerde verhouding in boven- en onderkaak.

Diergeneeskundig wordt enkel behandeld als een verkeerde bijt voor een slechte functie

zorgt, nooit bij esthetische problemen.

      

Bij deze pup zien we een duidelijk verschil in lengte tussen boven-en onderkaak. Hier prikken de onderste hoektanden in het verhemelte, wat pijn veroorzaakt. Doordat de onderkaak telkens in deze positie blokkeert, wordt deze in zijn groei belemmerd. De onderste hoektanden werden getrokken om zo het ontstaan van een verdere malocclusie te beperken.

                                                    

Bij deze kat ontstond een letsel aan het tandvlees van              De kroon van de scheurkies werd een stuk ingekort.
de onderkaak door continue druk van de punt van                     Binnen de 2 weken was het letsel verdwenen.
de scheurkies.

 

     

Deze hond kwam voor een letsel op de tandvleestand boven de derde snijtand. Door de verkeerde positie van de hoektand onderaan was 
er al jarenlang een drukletsel op het verhemelte, wat uiteindelijk tot een fistel had geleid

 

• Persisterende melktanden

 

Een puppy heeft een set van 28 melktanden, die wisselen tussen de leeftijd van 3-7 maanden. Daarna zijn er in een volledig gebit 40 definitieve tanden aanwezig . Het is belangrijk goed op te volgen of deze melktanden tijdig plaats maken voor de definitieve. Melktanden die te lang blijven staan ( persisterende melktanden) zorgen vaak voor een verkeerde positie van de definitieve tanden en zorgen voor accumulatie van tandplak.  Bovendien is het tandvlees rond de melktanden anders van vorm met diepere pockets wat een parodontitis sneller in de hand werkt.

 

 

Persisterende melkhoektand bij een Yorkshire terriër van 10 maand. Bij kleine hondenrassen komt dit probleem geregeld voor. 

 

 

 

Jonge hond met persisterende melkhoektand. Door de langdurige aanwezigheid van de melkhoektand heeft de definitieve hoektand een 
afwijkende positie aangenomen.

 

• Feliene chronische stomatogingivitis

 

Bij deze aandoening zien we zeer zware ontstekingen van het tandvlees en mondslijmvlies bij katten. De oorzaak ligt bij het immuunstelsel dat een zeer zware reactie maakt op tandplak. Dit begint eerst rondom de tand, maar verspreidt zich daarna steeds verder in de mond.  De aandoening is zeer pijnlijk. Vaak gaan aangetaste dieren overdreven kwijlen, vertonen ze rood en bloedend tandvlees en eten ze minder vlot. Het is belangrijk om eerst uit te klaren of er onderliggende factoren zijn die dit probleem veroorzaken ( o.a. kattenAIDS). De behandeling bestaat meestal uit het trekken van alle tanden in de aangetaste delen met radiografische controle.

 

 

Deze kat heeft een ernstige stomatitis. Bemerk de roodheid van het tandvlees. Deze aandoening is zeer pijnlijk.

 

Praktijkgeval

Gyzmo had een massa in de mond die snel groeide en waardoor het steeds moeilijker werd om te eten. 

Er werden biopten genomen van de massa, waaruit bleek dat het om een acanthomateus ameloblastoma ging. 

Dit is een goedaardige tumor ( ze zaait niet uit) maar die lokaal wel zeer destructief kan zijn. 

De enige optie was een vrij uitgebreide amputatie van de rechter onderkaak. 

Alhoewel veel eigenaars schrik hebben van zo’n ingreep, valt het cosmetisch effect zeer goed mee. Amper 12 uur na de ingreep was Gyzmo terug aan het eten.